ទស្សនវិស័យសេដ្ឋកិច្ចរបស់ព្រះពុទ្ធសាសនាចែកជាពីរផ្នែកគឺ ផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចជាន់ ទាប និងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចជាន់ខ្ពស់ ។
១ . ផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចជាន់ទាបៈ ទាក់ទងជាមួយសេដ្ឋកិច្ចផ្ទាល់ខ្លួនរបស់មនុស្សម្នាក់ៗ ឬ គ្រួសារនីមួយៗដូចជា
- ការតាំងខ្លួននៅក្នុងឋានៈ មាំទាំតាមផ្លូវសេដ្ឋកិច្ច ប្រកបដោយអង្គ ៤ ប្រការ
– ការសំភីសង្វាតស្វែងរកទ្រព្យគ្រប់គ្រងប្រភេទ ទាំងមានរូប និងគ្មានរូប
– ការចេះស្គាល់របៀបទុកដាក់ទ្រព្យសម្បត្តិឬចេះសន្សំសំចៃ
– ការចេះសេពគប់នឹងមិត្តសំលាញ់ មានចរិយាថ្លៃថ្នូរឬចេះច្នៃមិត្តអាក្រក់ឱ្យ ក្លាយទៅជាមិត្តល្អ
– ការចេះចាយវាយឱ្យសមគួរដល់ឋានៈ នៃទ្រព្យសម្បត្តិ ឬចេះរៀនរស់ក្នុង សភាពសន្តោស។
- ការវៀរចាកអបាយមុខ ៤ ប្រការដែលនាំឱ្យសូន្យទ្រព្យ
–ជាអ្នកប្រព្រឹត្តល្បែងស្រីជាអ្នកប្រព្រឹត្តល្បែងស្រា
–ជាអ្នកប្រព្រឹត្តល្បែងស៊ីសង
– ជាអ្នកសេពគប់មនុស្សអាក្រក់ដោយគ្មានកែ គ្មានច្នៃមិត្តអាក្រក់ឲ្យក្លាយទៅជាមិត្តល្អ
- ប្រកាន់យកនូវសុខ ៤ ប្រការ
– សុខកើតពីការមានទ្រព្យ ដែលបានពីកម្លាំងធ្វើការផ្ទាលខ្លួន
– សុខកើតមកពីការចាយវាយទ្រព្យសម្បត្តិផ្ទាល់ខ្លួន
– សុខកើតអំពីការមិនជំពាក់បំណុលគេ
– សុខកើតអំពីការប្រកបអាជីវកម្ម ដែលគ្មានទោស
២ . ផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចជាន់ខ្ពស់
ដំបូងបង្អស់មនុស្សមនុស្សត្រូវខំធ្វើសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់យ៉ាងឱ្យមានវឌ្ឍនភាពនៅក្នុង កម្រិតមធ្យម រហូតដល់កម្រិតខ្ពស់ដើម្បីផ្តល់សេចក្តីសុខស្រួលដល់ជីវិតរបស់ខ្លួន ។ យើង ម្នាក់ៗត្រូវតែព្យាយាមធ្វើជាចៅហ្វាយនាយ នៃសេចក្តីត្រូវការមានន័យថាព្យាយាម លុះត្រាតែបានសម្រេចបើមិនបានកុំឈប់កុំថយក្រោយ ។ នេះជាសេដ្ឋកិច្ចជាន់ខ្ពស់ដែលព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធទ្រង់ឱ្យឈ្មោះថា «បរមត្ថប្រយោជន៍» នឹងមានលំដាប់លេខរៀងដូចជា សេដ្ឋកិច្ចសម្រាប់ជីវិតបច្ចុប្បន្ន សេដ្ឋកិច្ចសម្រាប់ជីវិតថ្មីនិងសេដ្ឋកិច្ចសម្រាប់ជីវិត ព្រះនិព្វាន ។
